Forums

التعليمـــات

موآضـــيع لم يتم آلرد عليهآ

مشاركات اليوم

محرك البحث

أهلا وسهلا بك إلى منتديات حلبجةنت.

أهلا وسهلا بك ضيفنا الكريم، إذا كانت هذه زيارتك الأولى للمنتدى، فيرجى التكرم بزيارة صفحة التعليمات، بالضغط هنا.كما يشرفنا أن تقوم بالتسجيل بالضغط هنا إذا رغبت بالمشاركة في المنتدى، وفي حال رغبت بقراءة المواضيع والإطلاع فتفضل بزيارة القسم الذي ترغب أدناه.

الرئيسية

البوابة

أحدث الصور

التسجيل

دخول

مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م Collapse_tcat

المواضيع المضافه مؤخراً

الموضوع		تاريخ ارسال المشاركة	بواسطة
	كود كل عام و أنتم بخير شريط الاهداءات اضافة كود صندوق الاهداءات وتغيير في الاكواد الاخرى 2010 كودساعة جميل مكتوب اسغفرالله حصريا كود فتحة اجبارية إعلانات نصيةملون بطريقة جميلة وإحترافية أكثر كود شات جافا مثل الفى بى تمامأّ كود اعلانات متحركة و رائعة كوداعلانات احترافي2012 هديه كود دردشه جميل كودمحرك آلبحث قوقل !	2022-04-18, 20:00 2022-04-18, 19:54 2022-04-18, 19:26 2022-04-18, 19:18 2022-04-18, 17:26 2022-04-18, 17:25 2022-04-18, 17:22 2022-04-18, 17:19 2022-04-18, 17:18 2022-04-18, 17:13

أختر لغة المنتدى من هنا

منتديات حلبجةنت ::
زانسته كان
::
مه‌كۆ
::
مێژوو
مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م

مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م Empty

2010-11-07, 05:15

رسالة

بيانات كاتب الموضوع

مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م

المعلومات
الكاتب:	عبدالمجيدهه‌ريري
اللقب:	عضو مشارك
الرتبه:
الصورة الرمزية

البيانات
عدد المساهمات :	39
تاريخ التسجيل :	02/10/2010

التوقيت

الإتصالات

الحالة:

وسائل الإتصال:

لتواصل معنا عبر
الفيس بوك:
تويتر:

مُساهمة

موضوع: مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م

انشر الموضوع

الرد على الموضوع

الابلاغ عن الموضوع

مراقبة هذا الموضوع

مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م

ماوەی بێهێزی و لاوازی و كۆتایی دەسەڵاتی سەفەویەكان
لە 19 كانوونی دووەمی 1629 شا عەباس كۆچی دوایی كرد لەگەڵ ئەوەی دەوڵەتی سەفەوی ماوەی سەدەیەك لە دوای شا عەباس مایەوە بەڵام هیچ پاشایەكی بەهێزی بەخۆیەوە نەبینی وەك (شا ئیسماعیل و شا عەباس) دوای شا عەباس چوار پاشا حكومڕانیان كردووە، كە جیا لە سەردەمی شا عەباسی دووەم (1642- 1666) سەردەمی سێ‌ پاشایەكەی تر بەوە ناسراوبوو كە دەوڵەتی سەفەوی بەبەردەوامی بەرەو لێك هەڵوەشانەوە دەڕۆیی رۆژ لە دوای رۆژ بارودۆخەكەی خراپتر دەبوو.
یەكەم پاشا دوای شاعەباس ناوی (سام میرزا) بوو، كە بە (شا صفی) ناسرابوو (1629-1642)، شایانی باسە ئەم پاشایە زۆر توندوتیژ و خوێنرێژبووە ئەوەبوو ژمارەیەكی زۆری لەسەركردە سەربازیە گەورەكان و راوێژكارانی شا عەباسی لەناوبرد لەوانەش ئەو هەڵوێستەی تارادەیەك لەوەوە سەرچاوە گرتبێ‌، كە دەوڵەتی صەفەوی دووچاری چەند شكستێكی سەربازی ببوەوە لەبەرامبەر عوسمانیەكان بۆنمونە لە (1630) عوسمانیەكان شاری (هەمەدانیان) گرت هەروەها سوڵتان مورادی چوارەمی عوسمانی لە ساڵی (1635) توانی هەردوو شاری (یەریڤان و تەورێز) بگرێت، لە ساڵی (1638) (ئیمپراتۆری مەغۆلی لە هند) كە ناوی (شهابەددین شاجیهانی یەكەم) بوو توانی شاری (قەندەهار) لە صەفەویەكان وەربگرێتەوە، هەر لەهەمان ساڵیشدا عوسمانیەكان توانیان شاری (بەغدا) لە ژێر دەسەڵاتی سەفەویەكان دەربهێنێ‌، لە ساڵی (1639) پەیمانی (زەهاو) لەنێوان هەردوولا مۆركراكە ئاشتیەكی لێهاتە كایەوە تاوەكو چارەگی یەكەمی سەدەی (هەژدەم) بەردەوام بوو، جگە لەو شكستە سەربازیانە بارودۆخی ئابووری هەرێمەكانی ئێران زۆر خراپبوو، چونكە زۆربەی داهاتەكانی ئەو هەرێمە دەچوونە خەزێنەی شاوە، كەمێكی زۆر كەمی وەك داهاتێك بۆ ئەو هەرێمانە سەرفدەكرا.
لەساڵی (1642) دوای مردنی (شا صفی) كوڕەكەی بەناوی (سوڵتان محەمەد میرزا) دەسەڵاتی وەرگرت كە بە (شاعەباسی دووەم) ناسرابوو، كە یەكێكبوو لە دیارترین پاشاكانی ماوەی كۆتایی دەوڵەتی صەفەوی، شایەنی باسە لەماوەی دەسەڵاتی ئەو شایە بارودۆخی دەوڵەتی صەفەوی بۆماوەیەكی كەم گەشەسەندنی بەخۆیەوە بینی ئەوەبوو ئەوشایە توانی كۆتایی بە ململانێی ناوخۆیی ناو دەوڵەتی سەفەوی بهێنێت لە ساڵی (1648) توانی شاری قەندەهار بگرێتەوە هەروەها ئەو پاشایە لە هەوڵی ئەوەشدابوو كە هەمان سیاسەتی شا عەباسی یەكەم بگرێتە بەر بەڵام لەماوەكانی كۆتایی دەسەڵاتی بەهۆی (ئالودەبوون)ی بە خواردنەوەی شەڕاب لە ساڵی (1666) كۆچی دوایی دەكات.
لەدوای شا عەباسی دووەم كوڕی(شا صەفی) كوڕەكەی بەناوی (شا سلێمان)هاتە سەر كۆشكی حكومڕانی (1666-1694) ئەویش بەهەمان شێوەی باوكی ئالودەی خواردنەوەی شەڕاب بوو بۆیە كارووباری وڵاتی پشتگوێ‌ خستبوو دوای ئەویش (شا سوڵتان حوسێن) (1694- 1722) دەسەڵاتی وەرگرت لەسەرتادا شایەكی خواپەرست بوو هەتا وای لێهاتبوو بەمەلا حسێن ناوبانگی رۆیشتبوو، كەوتبووە ژێر كاریگەری پیاوێكی ئاینی كەناوی (محەمەد باقر مەجلیسی) زۆر پشتگیری ئەو شایەی كردووە و بە پاڵپشتی ئەو سوڵتان حوسێن هەڵسا بەدەرهێنانی چەند (رێوشوێنێك- مەڕاسیم) لەوانە حەڕامكردنی خراپ بەكارهێنانی یاسا شەرعیەكان كەوەك شتێكی دیار لەو رۆژگارە لە ئێران باوبووە، هەروەها خورادنەوەی شەڕابیشی یاساخ كرد، بەڵام بەهۆی پیلانی ئافرەتەكانی كۆشك ئالودەی خواردنەوەی شەڕاب بوو لەدوای ماوەیەكی كەم لە وەرگرتنی دەسەڵات بۆیەش كاروباری دەوڵەتی پشتگوێ‌ خست دەوڵەتی سەفەوی هەیبەتی خۆیی لەدەستدا ئەوەبوو لەهەموو لایەكەوە دووچاری هێرشكاری دەرەكی بوەوە ئەمەو سەرباری ئەو ئاژەوە و پەشێویەی كە لەناوخۆی وڵات بڵاوببوەوە.
لەساڵی (1699) (بەلوشەكان) كەلەوپەڕی سنووری باشووری رۆژهەڵاتی ئێران نیشتەجێبوون چەند هێرشێكیان كردە سەر شاری كرمان لەساڵی (1701) پەشێوی لەشاری قەندەهار پەیدابوو ئەوەبوو هۆزی (غلزائی) ئەفغانی بەسەرۆكایەتی (میروەیس) توانیان لە ساڵی (1709) دەست بەسەر شاری (قەندەهار)دا بگرن. دەوڵەتی سەفەوی سەركەوتوو نەبوو لە گرتنەوەی شارەكە ئەمەش هۆزی (ئەبدالی) كە دووەم هۆزی بەهێزی (ئەفغانی) بوو كە لەدوای هۆزی غلزائی هاندا و شۆڕشێكیان لە شاری هیرات بەرپاكرد، میرنشینێكیان لێدامەزراند دواتر دەسەڵاتیان گەیشتە ناوچەی خوراسان.
لەناوچەی كەنداویش ئیمامی ناوچەی مەسقەت (سوڵتان بن سێیف ئەلیەعریبی) توانی لە ساڵی (1717) (بەحرێن) و لە ساڵی (1720) (دورگەی قوشم) لەدەوڵەتی سەفەوی وەربگرێت، هەروەها (لەزجیەكان) كە لەنێوان (جۆرجیا و قەزوین) لەبەرزایەكانی چیای قەفقاس نیشتەجێبوون هێرشیان كردە سەر هەرێمی شێروان، هەروەها لەناوچەكانی (لورستان و كوردستانیش) چەندین جوڵانەوە و شۆڕش دژ بەدەسەڵاتی سەفەویەكان بەرپاكران، هەروەها بەهۆی بڵاوبوونەوەی برسیەتی لە ساڵی (1707) لە (ئەسفەهانی) پایتەخت ئاژاوە بڵاوبوەوە دانیشتوانەكەی داوای لەسەركارلادانی سوڵتان حوسێنیان دەكرد، داواشیان دەكرد براكەی (عەباس میرزا) ئازادبكرێت، بكرێتە شای ئێرانیش بەم شێوەیە بارودۆخی دەوڵەتی سەفەوی بەرەو خراپی دەرۆیی تا لەكۆتاییدا لەساڵی (1722) لە ئەنجامی هێرشی ئەفغانیەكان كۆتایی بەودەوڵەتە دێت.

هێرش و داگیركاری ئەفغانی بۆ سەر ئێران (1722- 1729):
لەماوەی سەدەی (16- 17) ئەو وڵاتەی كەپێی دەوترێت ئەفغانستان بووە مەیدانی ململانێ‌ و كێبركێ‌ لە نێوان هەردوو دەوڵەتی سەفەوی و ئیمپراتۆریەتی مەغۆلی لە هیند، هەرجار و لایەكیان دەستی بەسەر شاری قەندەهار دادەگرت كە دەكەوتە بەشی باشووری ئەفغانستان وەكو لە پێشترییش ئاماژەمان پێدابوو هەروەها ئۆزبەك و صەفەویەكان هەرجارە و لایەكیان دەستیان بەسەر شاری[ هراە ] دادەگرت كە دەكەوتە بەشی باكووری ئەفغانستان. شایەنی باسە هۆزە ئەفغانیەكان لەو ماویەدا دەستەوەستان بوون لەوەی بتوانن بەرەنگاری ئەو هێزە دەرەكیانە ببنەوە لە بەناوبانگترین ئەو هۆزە ئەفغانیانەش هۆزی (ئەبدالی) بوو یاخود (دەوڕانی) بوو كە لەبەشەكانی رۆژهەڵاتی ئەفغانستان بوونیان هەبووە لەگەڵ هۆزی (غەلزائی)كە لە بەشەكانی باشوور نیشتەجێبوون كە لەبەهێزترین هۆزەكانی قەندەهار بوون.
لەسەرتای سەدەی هەژدە بوارێكی چاك رەخسا بۆ هۆزە ئەفغانیەكان بۆ دەسگرتن بەسەر وڵاتەكەیان و رزگاركردنی لەدەست وڵاتانی دەرەوە ئەمەش بەهۆی بێهێزی و لاوازی دەوڵەتی سەفەوی لەلایەك و لەلایەكی تریشەوە لە ساڵی (1707)ز ئیمپراتۆری مەغۆلی لە هیند (ئورانجیزیب) كۆچی دوایی دەكات، بەمەبەش ئیمپراتۆریەت دووچاری تەنگژەیەكی ناوخۆیی بووە وە لە هیند لەو بارودۆخەدا هۆزی (غەلزائی) لە ساڵی (1709)ز توانیان دەستبگرن بەسەر شـاری قەندەهار هۆزی (ئەبدالیش) میرنشینێكیان لە [ هراە ] دامەزراند.
صەفەویەكان سەركەوتوو نەبوون لە داگیركردنەوەی قەندەهار كە لەژێر دەستی هۆزی (غەلزائی) بوو سەركردەی هۆزەكەش (میر وەیس) رەتی گفتوگۆكردنی كردەوە لەگەڵ نوێنەری شای صەفەوەی (سوڵتان حوسێن) بكات كە داوای گەڕانەوەی دەسەڵاتی صەفەویەكانی كردبوو بۆ قەندەهار بەڵام دوای مردنی (میروەیس) لەساڵی (1715) براكەی (میر عەبدوڵڵا) دەسەڵات وەردەگرێت و دەبێتە گەورەی هۆزەكەی و ئارەزووی خۆشی دەربڕی بۆ دانووستان كردن لەگەڵ صەفەویەكان ئەمەش بووە مایەی توڕەیی ژمارەیەكی زۆری ئەندامانی هۆزەكەی دوای دووساڵیش (1717) لەسەردەستی (میر مەحموودی) كوڕە گەورەی میر وەیس تیرۆر دەكرێت لەو كاتەدا میر مەحموود تەمەنی (18) ساڵ بووە كە دەسەڵاتی وەرگرتووە، لەبەر ئازایەتی و لێهاتووی بۆتە مایەی رێز و خۆشەویستی هۆزەكەی.
شایانی باسە میر مەحموود سەركەوتوو بوو لەسەپاندنی دەسەڵاتی بەسەر میرنشینی (ئەبدالی ) لە [ هراە ] بەمەش دەسەڵاتی بەشێوەیەكی كرداری بەسەر هەموو خاكی ئەفغانستان سەپاند، بۆیەش سوڵتان حوسێنی سەفەوی بەناچاری دانی بەدسەڵاتی میر مەحموود نا لە شاری قەندەهار بەڵام ئەو هەنگاوەی شای صەفەوی میر مەحموودی دڵنیا نەكردەوە بەتایبەتیش میر مەحموود دەیزانی كە دەوڵەتی صەفەوی لە قۆناغی لاوازیدایە بۆیە حەزی دەكرد كە دەست بە فراوانخوازی بكات لەسەر حسابی دەوڵەتی صەفەوی لە كۆتایی ساڵی (1719) بەخۆی و هێزێكی (11) هەزار چەكداری توانی شاری (كرمان) بۆ ماوەی نۆ مانگ داگیربكات بەڵام دواتر بەمەبەستی بەرەنگاربوونەوەی هەندێك هەڕەشە بۆ سەر دەسەڵاتەكەی لە قەندەهار بەناچاری سوپایەكەی كێشایەوە لە كۆتایی ساڵی (1721) میر مەحموود دووبارە هێرشی كردەوە سەر خاكەكانی ئێران بەڵام سەركەوتوو نەبوو لە گرتنی هەردوو شاری (یەزد و كرمان).

گرتنی (ئێران) و سیاسەتی ئەفغانیەكان لەو وڵاتە:
لە (8)ی ئازاری (1722) سوپای ئەفغانی سەركەوتنێكی گەورەی بەسەر سەفەویەكان بەدەست هێنا لەشەڕی (كلناباد) لە نزیك ئەسفەهانی پایتەخت دواتر دەستیان گرت بە گەمارۆدانی شارەكە بەڵام یەكێك لە كوڕەكانی شا سوڵتان حوسێن كە ناوی (تەهماسب) بوو توانی لە شەوی (7لەسەر8)ی (1722) لەناوگەمارۆكە دەربچێت لەگەڵ (600) كەسەوە بەرەو شاری قەزوین بەڕێكەوت بەئومێدی ئامادەكردنی هێزێك بۆ دەربازكردنی پایتەخت لەگەمارۆی ئەفغانیەكان بەڵام سەركەوتوو نەبوو لەكارەكەی لەوێشەوە نامەیەكی بۆ باوكی نووسی تیایدا داوای لێدەكات كە لە پایتەخت رابكات لەبەر ئەوەی بارودۆخی دانیشتوانی پایتەخت بە هۆی گەمارۆدانەكە یەكجار خراپ بوو، چونكە برسیەتی و نەخۆشی لەناوخەڵكەكە بڵاوببوەوە بەڵام شای ئێرانی هیچ چارەی نەما جگە لە تەسلیمبوونی بێمەرج نەبێت بۆ میرمەحموود لە (12)ی تشرینی یەكەمی (1722) دوای دوو هەفتە میر مەحموود هاتە ناوپایتەخت لە (25)ی تشرینی یەكەمی 1722 لەلایەن شای صەفەویەوە تاجی پاشایەتی لەسەر نرا دواتریش سوڵتان حوسێنی زیندانی كرد.
سایەتی میر مەحموودی ئەفغانی بەرامبەر بە ئێرانیەكان دەكرێ‌ لەسەرەتادا بەچاكی باسبكرێت ئەوەبوو كارمەندە فارسەكانی لە دامودەزگاكانی دەوڵەت وەكو خۆی هێشتەوە بەڵام هەندێك چاودێری ئەفغانی بۆ دانابوون هەروەها بەرامبەر بە ئەوروپیەكانیش لە ئێران هەڵسوكەوتی باشبووە رێگاشی دان بەبەردەوامبوونیان لە سەر ئەنجامدانی چالاكیە بازرگانیەكانیان لە ئێران وەبەدەستهێنانی هەمان جیاوك ( ئیمتیازات) كە لەسەردەمی صەفەویەكان هەیانبووە بەڵام دەتوانین بڵێین ئەو سیاسەتە نەرم و نیانەی میر مەحموود بەردەوام نەبوو چونكە دووچاری هەڕەشەی ناوخۆیی زۆر بووەوە لە ئێران هەروەك لە دواتر بەدیار دەكەوێت.
بە لەسەرنانی تاجی پاشایەتی لەلایەن میر مەحموودەوە دەسەڵاتی بنەماڵەی صەفەویەكان بەشێوەیەكی كرداری كۆتایی هات لەگەڵ ئەوەشدا هەندێك لە ئەندامانی بنەماڵەكە بەناوی صەفەوی حكومڕانیان كردووە لە هەندێك لەبەشەكانی ئێران یەكێك لەوانە وەك باسمانكرد (تەهماسبی) كوڕی سوڵتان حوسێن بوو كە بەناوی (تەهماسبی دووەم)ەوە حكومڕانی كردووە كە لەدوای گرتنی پایتەخت و گوێبیست بوونی تاج لەسەر نانی میر مەحموودی ئەفغانی ئەوەبوو لە (10)ی تشرینی دووەمی 1722 تەهماسب جاڕی ئەوەی دا كە بۆخۆی پاشای قەزوینە بەڵام دەسەڵاتەكەی ئەوەندەی نەخایاند لەوشارە ئەوەبوو میر مەحموود هێزێكی سەربازی رەوانەی قەزوین كرد بۆ دەسگیركردنی بەڵام تەهماسب رای كرد بۆ تەبرێز ئەو هێزەی ئەفغانیەكان توانی شارەكانی (كاشان و قوم و قەزوین) داگیربكات بەڵام لە قەزوین ئەو سوپایەی ئەفغانیەكان دووچاری زەرەر و زیانێكی زۆر بوەوە، توندو تیژی ئەفغانیەكان بەرامبەر دانیشتوانی شارەكە وای كرد كە شۆڕشێك دژی ئەفغانیەكان بەرپابكەن توانیان ژمارەیەكی زۆر لە سوپای ئەفغانی بكوژن و ئەوانی مانەوەش راینكرد بۆ دەرەوەی شارەكە.
وەك كاردانەوەیك بۆ ئەو رەفتارەی دانیشتوانی شارەكە ئەوەبوو میر مەحموود هەڵسا بەسەربڕینی زۆرێك لە خانەدانە فارسەكان وبەدیل گرتنی نزیكەی سێ‌ هەزار كەس لە سوپای صەفەویەكان لە ئەسفەهان پاساوی ئەو قەسابخانەیەشی ئەوەبوو كە دەترسا لە هەڵگیرسانی شۆڕشێك لە شارەكە دژی ئەفغانیەكان لە شوباتی 1725 لە قەسابخانەیەكی تردا میرمەحموود هەڵسا بە كوشتنی زۆربەی ئەندامانی بنەماڵەی صەفەوی جگە لە شا سوڵتان حوسێن و دوو لە ئەمیرەكانی صەفەوی ئەمەش لەبەر ئەوەی میر هەستی بەدڵە راوكێ‌ دەكرد دوای راكردنی كوڕەكەی شا حوسێن لە ئەسفەهان.
دوای تێكچونی باری عەقلی میر محمود سەرچاوەكان بە دوو شێوە باس لە چارەنووسی دەكەن هەندێك وای بۆ دەچن كە لەلایەن كوڕە مامێكی خۆیەوە بە ناوی اشرەف خان كوژراوە كە لە 26ی نیسانی 1725 جاری پاشایەتی دەدات وە هەنێكی تر وای بۆ دەچن كە لەكاتی لەدەست دانی عەقلی میر محمود گەورە پیاوانی ئەفغانی كۆدەبنەوە و وە كورە مامەكەی أشرەف خان كە بەدیل گیرابوو ئازاد دەكرێت دوای كۆبونەوەی خەلێكێكی زۆر بەرەو كۆشكی پاشایەتی دەچێت لە اصفهان وە دەست بەسەر كۆشكی پاشایەتی دەگرێت دوای سێ‌ رۆژیش تەرمی میر محمود دەدۆزرێتەوە وەتاوەكو ئێستاش نازانرێت ئایا كوژراوە یان مردنەكەی سروشتی بووە .

- ململانێ‌ وڵاتانی دراوسێ‌ لەسەر خاكەكانی ئێران:
ئەو پەرەسەندنە سیاسیانەی كە لە ولاتی ئێران روویاندا ولاتانی هاوسێ‌ ی ئێرانی هاندا كە ئەو هەڵە بقۆزنەوەو دەست بە فراوانخوازی بكەن لەسەر خاكەكانی ئێران لێرەدا هەردوو دەولەتی عوسمانی و روسی كەوتنە ململانێ‌ لەلایەن خۆیەوە دەولەتی عوسمانی دەیویست قەرەبۆی ئەو شكستانە بكاتەوە كە لە ئەوروپا دووچاری هاتبوو وە روسیاش لەسەردەمی یەكێك لە قەیسەرە بەناوبانگەكانی كە پتروسی گەورە بوو (البتروس الكبیر) هەولی دەدا فراوانخوازی بكات لە دەشتە فراوانەكانی نێوان دەریای رەش و قەزوین چونكە دەسگرتن بەسەر ئەو ناوچەیە وای لە رووسەكان دەكرد كە رێگایەكی بازرگانی دابمەزرێنن كە لە دەریای قەزوینەوە بروات هەروەها كۆنترۆلی دەریای رەش بكات لە ئەنجامی بەریەكەوتنی بەرژەوەندیەكانی هەردوو لا لە ایران گرژی و ئالۆزی كەوتە نێوان هەردوولاوە بەلام لە كۆتایدا بەنێوانگیری (وساتە) بالیۆزی فەرەنسیەكان لەلای عوسمانیەكان كەناوی (دویناك) بوو ئەوەبوو لە سالی (1724) ز هەردوو لا ریكەوتن بەگویرەی پەیمانیك هەردوولا ناوچەكانی ئیرانیان لە نیوان خۆیان دابەش كرد هەروەها بەگویرەی پەیمانەكە دانیان نابوو بە شایەتی تهماسیب لەسەر ئیران بەمەرجیك رازی بێت لەسەر پەیمانەكە وە ئەگەر بێت و رازی نەبیت ئەوا كەسیكی تر لەشوێنی دادەنرێت بەڵام دەولەتی عوسمانی دەستی كرد بە داگیر كردنی ئەو ناوچانەی كە بەگویرەی پەیمانی (1724) ز بۆی دیاری كرابوو بەهاتنی سالی (1727) ز عوسمانیەكان زۆربەی هەریمەكانی رۆژئاوای ئیرانیان داگیر كردبوو بەلام ئەشرەف خان ناڕەزایی دەربری لەلای دەولەتی عوسمانی وای راگەیاندبوو كەچۆن دەبێت دەولەتی عوسمانی لەگەڵ دەوڵەتێكی مەسیحی پەیمان مۆر بكات لە دژی دەولەتێكی ئیسلامی وەك ئێران بۆیە لەساڵانی (1726) ز (1727) ز كەوتنە شەر كردن لەگەڵ دەوڵەتی عوسمانی بەڵام لە 3ی تشرینی دووەمی (1727) ز بە گوێرەی پەیمانێك ئەشرەف خان دانی نابوو بە دەسەڵاتی عوسمانی لەسەر هەموو ئەو هەرێمانەی كە داگیری كردبوو هەروەها دانیشی نابوو بە سولتانی عوسمانی وەك خەلیفەی موسلمانان هەروەها عوسمانیەكانیش دانیان نابوو بە پاشایەتی ئەشرەف خان لە ئیران ئەوەی ئەشرەف خانی ناچار كردبوو بۆ بەستانی ئەو پەیمانە لەگەل دەولەتی عوسمانی هەرەشەكانی تهماسب بوو لەسەر دەسەلاتی ئەفغانیەكان لە ئیران چونكە تهماسب لەناوچەی (استراباد) لەباكووری رۆژهەتی ئیران دەسەلاتەكەی بەهۆی پشتیوانی كردنی هۆزی (قاجار) بەهیز كرد وە لەسالی (1726) سەربازیكی سەرەرۆ بەناوی (نادرخانی ئەفشاری) پەیدا دەبیت لەگەڵ 5 هەزار چەكداری ئەفشاری و توركمان لەگەل كورد یارمەتی تهماسبسیان دا وە توانیان كۆتایی بەدەسەلاتی ئەفغانیەكان بهێنن.
لەراستی دا (نادر خان) رۆلیكی گەورەی گیرا لە كۆتایی پێهێنانی دەسەلاتی ئەفغانیەكان لە ئێراق ئەمەش لەئەنجامی زنجیرەیەك هیرشی سەركەوتوو بوو دژی هۆزی (ابدالی) لە (هیداد) لەماوەی سالی (1727) ز (1729) ز وەهەروەها سەركەوتووش بوو لە داگیركردنی هەر دوو شاری ( هیرات و مەشهەد) بەمەش توانی دواوەی سوپاكەی سەلامەت بكات پیش رووبەروو بوونەوەی یەكجاری لەگەڵ ئەشرەف خانی ئەفغانی لەراستی دا كارەكەی نادر شا ئەوەند گران نەبوو لە رووبەروو بوونەوەی ئەفغانیەكان ئەوە بوو لە مانگی ئەیللولی (1729) ز ئەشرەف خان بەخۆی و 30 هەزار چەكدارەوە ئەسفەهانی پایتەخی بەجێ‌ هێشت و بەرەو خوراسان بەڕێكەوت بۆ رووبەروو بونەوەی نادر شا بەلام ئەوەی تێبینی دەكرێت ئەشرەف خان دووچاری چەند شكستێكی سەربازی بوەوە بەرامبەر بە نادر خان بۆیەش بەناچاری پاشەكشەی كردوو گەرایەوە ئەسفەهان دوایی وای كرد بەرەو شیراز لەگەڵ پاشماوەی هێزەكانی بەڵام دوای ئەوەی شایی سەفەوی پێشوویی كوشت كە سولتان حوسێن بوو لە 16ی تشرینی دووەمی (1729) ز نادر خان هاتە ناو ئەسفەهانی پایتەخت و داوای لە تهماسب كرد بێت تاجی پاشایەتی لەسەر بنێت ئەشرەف خانیش لەگەل ژمارەیەكی كەم لەسەربازەكانی ئەفغانی هەولیاندا بەرەو قەندەهار بەرێ‌ بكەون بەڵام لە چۆلاییەكانی نێوان شیراز و سجستان لەسەر دەستی یەكێك لە پیاوانی (بەلوش)ی دەكوژرێت و سەرەكەی بۆ ئەسفەهان رەوان دەكرێت لێرەشدا دەسەلاِتی ئەفغانیەكان لە ئێران كۆتایی پێ دێت.

س_سه‌رچاوه‌_له‌كۆلێژی په‌روه‌رده‌ی سۆران به‌وانه‌گوتراوه‌ته‌وه‌

الموضوع الأصلي : مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م // المصدر : منتدياتحلبجةنت // الكاتب: عبدالمجيدهه‌ريري

عبدالمجيدهه‌ريري ; توقيع العضو

لشكاوى العامه اضغط هنا

الابلاغ عن مواضيع مخالفه من هنا

لترشيح لفريق الاشراف اضغط هنا

لمراسلة الادارة و طلبات الدعم اضغط هنا

مواقع النشر (المفضلة)

الــرد الســـريـع

هام جداً: قوانين المساهمة في المواضيع. انقر هنا للمعاينة

الرد السريع

خــدمات المـوضـوع

كلمات دليليه	مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م , مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م , مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م ,مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م ,مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م , مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م
رابط الموضوع
BBCode
HTMLcode

إذا وجدت وصلات لاتعمل في الموضوع او أن الموضوع [ مێژووی ئێرانی نوێ _ئه‌ڵقه‌ی سێ يه‌م ] مخالف ,, من فضلك راسل الإدارة من هنا

>

«الموضوع السابق|الموضوع التالي»

مواضيع ذات صلة